Inleiding
Als Dorpsteam hebben wij goed naar de 2e herziening bestemmingsplan gekeken, inclusief diverse bijlagen: https://www.bodegraven-reeuwijk.nl/file/2e-herziening-plassengebiedontwerp. Hierbij ook de doelen van de in 2021 door de gemeenteraad vastgestelde toekomstvisie ter harte genomen: https://www.bodegraven-reeuwijk.nl/toekomstvisie.
Daarbij is ons een aantal zaken opgevallen die in onze ogen niet juist zijn en mogelijk tot schadelijke ontwikkelingen in het gebied zullen leiden. Het dorpsteam heeft daarom de onderstaande bezwaren in een zienswijze ingediend bij de gemeenteraad.
De overwegingen en onderbouwing die hieraan ten grondslag liggen zijn opgenomen in dit document: Bestemmingsplan overwegingen 2e herziening 20240123. Lees deze ook zorgvuldig door.
Zienswijze
We gaan de verkeerde kant op!
Aanpassing regels staat haaks op de visie achter het bestemmingsplan, de vastgestelde toekomstvisie (2021) en de Wet Natuurbescherming.
Het lijkt erop dat de gemeente zich bij deze herziening sterk heeft laten leiden door de aanname “als we dag- en verblijfsrecreanten meer faciliteiten geven, nemen de handhavingskosten af”.
Wij krijgen nu een plan gepresenteerd door onze gemeente met voorstellen en maatregelen die de bovengenoemde druk op de kenmerken, kwaliteiten en waarden niet vermindert, maar integendeel bewust vergroot.
In het bijzonder gaat het dan om het bieden van meer ruimte voor recreatief gebruik van de laatste gave, onbebouwde eilanden en oeverstroken in het plassengebied, waar zich de hoogste natuur- en landschapswaarden bevinden. Het gaat hierbij om het toestaan van fysieke veranderingen, zoals nieuwe steigers, vlonders, kisten, schermen en verhardingen. Deze voorzieningen leiden tot nieuw, meer en langduriger gebruik van menselijke aanwezigheid op natuureilanden en oeverstroken.
Dit gaat ten koste van de biodiversiteit en van beschermde soorten en is om deze redenen onacceptabel en in strijd met de Wet Natuurbescherming. Ook “ Wezenlijke kenmerken en waarden” (zoals rust en stilte) van het Nationaal Natuurnetwerk Reeuwijkse plassen worden door deze verhoging van de cultuurdruk aangetast. Het overgrote deel van de Reeuwijkse plassen (met uitzondering van ’s-Gravenbroek en Elfhoeven) is kerngebied van het Nationaal Natuurnetwerk Nederland.
Het Dorpsteam Plassengebied tekent bezwaar aan tegen deze aantastingen van de eerder vastgestelde visies en de waarden die beschermd worden in wettelijke kaders.
Een omslag in visie doe je niet zomaar, toch? Een toetsing aan de natuurwetgeving uitgevoerd met 1 dag bureauonderzoek is wel heel erg mager.
Ruimtelijke plannen en ruimtelijke ingrepen dienen altijd getoetst te worden aan de landelijke en Europese natuurwetgeving, zoals de Wet Natuurbescherming. Dit geldt ook voor bestemmingsplannen
De toetsing van het plan en ruimtelijke ingreep “2e herziening plassengebied“ aan de natuurwetgeving (met accent op We Natuurbescherming) is uitgevoerd door een ecologisch bureau en aangestuurd door gemeente Bodegraven-Reeuwijk. Bij zorgvuldige bestudering van deze toets in bijlage 2 Quickscan Flora en Fauna, getiteld “Effectstudie Wet Natuurbescherming – Herziening bestemmingsplan Plassengebied”, opleverdatum 12 oktober 2023, vallen diverse tekortkomingen op die uitgebreid in de bijlage overwegingen worden toegelicht (zoals ontbrekende informatie en onjuiste kaarten). De lijst met beschermende maatregelen opgenomen in het bestemmingsplan neigt naar ‘greenwashing’.
Wij moeten constateren dat de gemeente Bodegraven-Reeuwijk geen gedegen natuurtoets heeft laten uitvoeren. Het onderzoek is ook niet reparabel, met wat aanpassingen. Er dient een compleet, nieuw uitgebreid onderzoek plaats te vinden naar de effecten van de “2e herziening bestemmingsplan plassengebied” op de beschermde soorten en op de beschermde status van het gebied. Dit rapport is juridisch niet houdbaar.
Aanpassing regels staat haaks op de vastgestelde toekomstvisie (2021) voor doorzichten en behoud natuurlijk karakter.
De verruiming van de erf-/terreinafscheiding houdt in dat tussen 1 en 2 meter ook erf-/terreinafscheiding mag bestaan, mits dit in de vorm is van vegetatieve afscheiding van gebiedseigen planten. In kader van bescherming doorzichten, vindt het dorpsteam niet acceptabel dat doorzichten naar de plas op deze wijze gaan definitief (gaan) verdwijnen.
Het dorpsteam vindt dat het bestemmingsplan duidelijk moet vermelden dat bij erf-/terreinafscheiding met doorzicht op de plassen, de hoogte maximaal 1 meter moet blijven voor zeker 50% van de lengte.
Op veel locaties langs de plas is het doorzicht al verdwenen achter groene vegetatie. Ook 2 meter vegetatief haalt het doorzicht weg zoals nu al te zien is op veel percelen.
Het dorpsteam maakt bezwaar tegen een algemene verruiming van erf-/terreinafscheiding en vraagt aanpassing voor het behoud doorzicht naar de plassen.
Vanwege het behoud van het natuurlijke aangezicht van de plassen vindt het dorpsteam het noodzakelijk een drempel te behouden en de aanleg van botenhuizen te toetsen op locatie, grootte en tijdelijkheid. Een groei van willekeur aan geplaatste botenliften en botenhuizen zal zorgen voor een ongewenste impuls aan verrommeling in het plassengebied.
Aanvullend, is het zeer waarschijnlijk dat de capaciteit ontbreekt om controle en handhaving op tijdelijke constructies uit te voeren.
Het dorpsteam maakt bezwaar tegen verruiming regels voor de aanleg van een botenlift en/of boothuis.
Het dorpsteam vindt de afwijkingsbevoegdheden op Diversen Wonen – aanpassen regels (bijbehorende bouwwerken op voorerf) onvoldoende duidelijk.
Er wordt een afwijkingsbevoegdheid opgenomen zodat het college kan afwijken van bouwregels t.b.v. het toestaan van bijbehorende bouwwerken voor de voorgevel, mits de stedenbouwkundige waarden naar het oordeel van het college niet worden aangetast. Dit voor gevallen die vooraf niet kunnen worden voorzien.
Het dorpsteam maakt bezwaar tegen deze onduidelijke procedure, want wie bepaalt de stedenbouwkundige waarde. Een verwijzing naar de natuurlijke waarden of landschappelijk karakter ontbreekt. De zeggenschap van betrokken instanties en omwonenden bij besluiten ontbreekt.
Het begrip Ponton is toegevoegd aan de begrippenlijst, maar er zijn verder geen gebruiksregels gedefinieerd of maatvoering.
De beschrijving van het begrip ponton is zeer eenzijdig, gezien het diverse gebruik van pontons in het gebied: ‘Platte schuit als brug die drijft in het water’. Het dorpsteam vindt het belangrijk voor het plassengebied dat voorkomen wordt dat pontons ingezet worden als alternatief voor permanente bruggen. Dit leidt tot intensiever gebruik van het gebied en verlies van natuurwaarden.
Het dorpsteam vraagt de verwijdering van het begrip ponton om misverstanden over het gebruik te voorkomen en aangezien er geen verdere verwijzing of uitleg in de herziening is opgenomen.
Tenslotte pleit het dorpsteam voor versterking van de visie
In het hele plassengebied zijn geen oeverstroken of eilanden zijn die de functie ‘Natuur’ hebben. Eilanden van o.a. Staatsbosbeheer in de plas Ravensberg (die sinds 1962 natuureilanden zijn), hebben nu de bestemming ‘Natuur en Recreatie’, terwijl er geen recreatief gebruik plaatsvindt.
Bezittingen van natuurstichtingen langs de Korssendijk, of in de Kerfwetering of in de Achterwetering hebben de bestemming Natuur en Recreatie. Dat wil zeggen dat de bestemming niet in overeenstemming is met het gebruik en ook dat deze eilanden planologisch niet veiliggesteld zijn als natuurgebied. Ze kunnen in principe verhuurd gaan worden als recreatiegebied en voorzien worden van bovengenoemde voorzieningen.
In het kader van provinciaal beleid en de versterking van Natuur Netwerk Nederland is een beweging naar herziening bestemming van onbebouwde percelen naar bestemming Natuur zeer gewenst.
Wij verzoeken om herbezinning hierover. Het is de afgelopen jaren voldoende gebleken dat instellingen als Staatsbosbeheer, Groen-Alliantie, lokale stichtingen met natuurdoelstelling, particulieren met hart voor natuur en landschap in staat zijn de enkelfunctie N-Natuur volwaardig en duurzaam vorm te geven en dit ook doen.
Verzoek tot beantwoording
Wij verwachten van de gemeente een transparante, degelijke en open beantwoording van al onze hierboven vermelde bezwaren en argumenten, het document “Bestemmingsplan overwegingen 2e herziening 20240123 inbegrepen”. Voor de nodige omslag in de ontwikkeling van het plassengebied is samenwerking en goede communicatie onmisbaar.
Met respect en vertrouwen,
Dorpsteam Reeuwijks Plassengebied
Susanne van Dijk, Joke Spruijt, Cees Bijl de Vroe, Yvette Engbers